Kenya 3: Bayram – Likoni – Masailer – Doğa

Sabah
erkenden kalkıp açık havada bayram namazının kılınacağı top sahasına
gidiyoruz. Burada kadınlar da bayram namazı kılıyor. bayram namazının
ikincil amacı da tüm Müslümanların bayramlaşması ve sohbet etmesi
oluyor. Müthiş bir görüntü var: Rengarenk kumaşlarına bürünmüş,
yereliyle inancını birleştirmiş kadınlarla dolu sahanın arka tarafı,
önde ise bembeyaz kıyafetleriyle erkekler var. Ne kamerayla çekim
yapmama, ne de fotoğraf çekmeme kızmıyorlar, şaşırıyorum. Biraz
incelediğimde orta sınıf olduğuna kanaat getiriyorum Mombasa’daki
Müslümanların. Bazıları arabalarıyla gelmiş. Pembe çarşaflı sarı
gözlüklü 6-7 yaşlarında bir kız takılıyor gözüme, çok sevimli ve çok
komik görünüyor ama farkında değil. Gayet ciddi bakıyor bana,
fotoğrafını gösterince gülümsüyor.

Bir
süpermarkete giriyorum, burada neler satılır diye merak ederek. Hemen
hemen benzer şeyler var dünyadaki diğer marketlerle, sadece raflar
dağınık ve kalite daha düşük. Kahve ve çay çeşit çeşit. Bir de pakmaya
var, Türk markası olarak. Bu arada sıcaktan tansiyonum düşüyor ve otele
dönüyorum. Aslında kurban etlerini dağıtmamız gerekiyor ama kurbanlar
bir türlü kesilemiyor. Burada zaman çok yavaş işliyor. Sonunda akşam 8
civarı 350 büyükbaş hayvanın kesimi bitiyor ve etleri dağıtmaya
gidiyoruz civardaki köylere.

İnsanlar
güneşin altında 10 saatten fazla kuyrukta beklemişler birkaç kilo eti
alabilmek için. Etlerini alınca sabırsızlıkları hemen mutluluğa
dönüşüveriyor. Bir köyden diğerine geçiyoruz ve kadınlara yaklaşıyorum,
bana bakıp utanarak başlarını çeviriyor bazıları. “Nasıl geçiyor
bayram?” diyorum. “Fark etmiyor, parası olan akrabalarını ziyarete
gidiyor, ama çoğumuzun günlük hayatı aynı”

Bu köy de Kibera’yı
andırıyor olmayan elektrik ve suyuyla. İçme suyu alabilmek için
insanların kilometrelerce yürüdüklerini öğreniyorum. Bu arada bir kadın
yaklaşıyor yanıma, “Ben listeye adımı yazdırmamıştım, ne olur bana
biraz et verebilir misin?” Başımı çevirip dağıtım aracına baktığımda
etlerin bittiğini ve insanların buna inanmayıp araca tırmandıklarını
görüyorum. Kadına biraz para veriyorum ve hepimiz minibüse biniyoruz,
hemen gitmemiz lazım yoksa kötü şeyler olabilir. Küçük kızlardan bir
tanesi “bye Selma” diye defalarca sesleniyor arkamdan, el sallıyor,
konuşmadık bile, nereden biliyor adımı?

Abdurrahman’ın eşi İstidap’ı da alarak yemeğe gittik. 8
yıl önce İstanbul’a gelirken yolda tanışmışlar. Azimle, sabırla,
kalmayı, rahat ve konforlu bir hayat kurmayı bir an bile düşünmeden 7
sene çalışmışlar, doktor olmuşlar ve 2 hafta önce Kenya’da evlenmişler.
Çok mutlular, çok umutlular. İstidap’ın annesi 35 yaşında vefat etmiş,
sebebi tam belli değil “bakımsızlık ve zayıf hayat koşulları herhalde”
diyor. Onların bu sabır ve tevekkülleri yüreğimin bir yerine işliyor.
“Şikayet etme dünya kötü, insanlar acımasız diye, eleştirip durma, tut
bir ucundan da düzelsin” diye çıkışıyorum kendime.

Doğu
Afrika’nın en büyük ve eski kabilelerinden birini oluşturan Masailerin
nüfusu bugün 850 bin civarında. Yarısı Kenya, yarısı kuzey Tanzanya’da
yaşayan Masailerin ülkeler arası serbest geçiş hakkı var. Nairobi’de
vaktimiz kısıtlı olduğundan ve bulunuş amacımızdan dolayı yaşadıkları
yeri görme fırsatım olmadı fakat Mombasa’da tanıştığım Josephole Nkere,
kabilesinin yaşamını, geleneklerini ve inançlarını tüm içtenliğiyle
benimle paylaştı ve kameraya kaydetmeme izin verdi. Cenazelerini gömmek
yerine doğaya bırakan, ‘vahşi’, inatçı, güçlü ve savaşçı özellikleriyle
tanınan Masailer, misyonerler tarafından barbar oldukları gerekçesiyle
ve köle ticaretini yaygınlaştırmak için Hıristiyanlaştırılmaya
çalışılmışlarsa da bu girişim başarısız olmuş. Tüm ülkede olduğu gibi
Masailer de açlık, kıtlık ve salgın hastalıklarla mücadele etmişler
fakat geleneklerine sıkı sıkıya bağlılıkları sayesinde bugüne kadar
dejenere olmadan sürdürebilmişler varlıklarını.

Ekvatorun
hemen altında bulunan Kenya, yaşadığı tüm sosyo-ekonomik problemlerin
yanında bir doğa harikası. LOST dizisinin setini andıran kocaman
yapraklı çiçekleri, envai çeşit ağaçları ve tropik meyveleriyle adeta
yeryüzünde bir cennet gibi. Tüm bunlara rağmen hayvancılığın gelişmemiş
olması, keçilerin ve ineklerin bir deri bir kemik olması ise ancak
halkın hayvancılığı bilmemesiyle açıklanabilir herhalde.

LİKONİ

SON GÜN